Kan 'groen kapitalisme' de energieransiie helpen: sociaal geograaf Aaron Bastani (EN)
18-12-2025 Brett Christophers
Deze video van Novara Media is een interview tussen Aaron Bastani en econoom/geograaf Brett Christophers, naar aanleiding van zijn boek The Price is Wrong: Why Capitalism Won't Save the Planet.Hier is een samenvatting van de belangrijkste punten uit het gesprek:
1. De Paradox van de Prijs
De algemene aanname is dat de energietransitie vanzelf zal gaan zodra hernieuwbare energie (zon en wind) goedkoper wordt dan fossiele brandstoffen. Hoewel de kosten voor groene energie inderdaad spectaculair zijn gedaald, stelt Christophers vast dat de wereldwijde transitie veel te traag gaat. Het aandeel fossiele brandstoffen in de mondiale energiemix is de afgelopen decennia nauwelijks gedaald.
2. Winstgevendheid versus Prijs (De Kernboodschap)
Het centrale argument van Christophers is dat in een kapitalistisch systeem niet de prijs van een product doorslaggevend is, maar de winstgevendheid (profitability).
-
Lage marges: Hernieuwbare energieprojecten hebben vaak lage winstmarges omdat de markt zeer competitief is en de prijzen (en dus de inkomsten) volatiel zijn.
-
Fossiele dominantie: Olie- en gasbedrijven blijven enorme winsten maken. Zolang het kapitaal hogere rendementen kan behalen in de fossiele sector, zal de markt daar prioriteit aan blijven geven, ongeacht hoe goedkoop zonnepanelen zijn.
3. De Markt gaat de Planeet niet Redden
Christophers bekritiseert de gedachte van "Groen Kapitalisme". Hij legt uit dat de private sector alleen investeert als er een gegarandeerde, aantrekkelijke winst tegenover staat. Omdat de winsten in groene stroom vaak onzeker en laag zijn, blijft grootschalige private investering uit die nodig is om de klimaatdoelen te halen.
4. De Rol van de Staat
In de video wordt besproken dat de staat een veel actievere rol moet spelen. Christophers betoogt dat we niet moeten wachten tot de markt "klaar" is. In plaats van te proberen de markt te verleiden met subsidies (die vaak alleen de winsten van private bedrijven spekken), zou de overheid zelf de regie moeten nemen over de energie-infrastructuur.
5. China als Voorbeeld
Er wordt gekeken naar China, dat zowel de grootste vervuiler als de grootste investeerder in hernieuwbare energie is. Christophers wijst erop dat de snelle groei van groene energie in China niet wordt gedreven door marktwerking, maar door staatsplanning en staatsbedrijven die niet alleen op korte-termijnwinst gefocust zijn.
Conclusie
De video is een fundamentele kritiek op het huidige klimaatbeleid dat te veel vertrouwt op marktmechanismen. De belangrijkste les is dat "goedkoop" niet hetzelfde is als "rendabel", en dat zolang we de transitie overlaten aan het kapitalisme, de winstverwachting de snelheid van de redding van het klimaat zal blijven dicteren.
Deel dit bericht
pageviews: 6
