Netbeheerders vragen politiek snel keus te maken om energietransitie niet in gevaar te brengen
Datum: 23-5-2021 SolarMagazine
Netbeheer Nederland heeft informateur Mariëtte Hamer een brief gestuurd met 5 belangrijke randvoorwaarden die het nieuwe kabinet moet creëren voor een tijdige realisatie van een klimaatneutraal energiesysteem.Alleen als de formerende partijen en het volgende kabinet in het regeerakkoord snel een aantal politieke keuzes maken, blijft de klimaatopgave voor 2030 en 2050 volgens de netbeheerders maakbaar en betaalbaar.
Prioriteit 1: regierol
In de brief vraagt Netbeheer Nederland daarom rekening te houden met 5 prioriteiten. De eerste prioriteit is een regierol voor het Rijk, gemeenten en provincies. Regie is volgens de netbeheerders doorslaggevend om te komen tot een integraal ontwerp voor het energiesysteem, inclusief ruimtelijke keuzes en reserveringen. Ten aanzien van de regiorol doen de netbeheerders de volgende aanbevelingen:
- Zet in op een planmatige, sector-overstijgende aanpak voor de ontwikkeling van het energiesysteem met duidelijke keuzes over ruimtelijke ordening. De oprichting van een Nationaal Programma Energiesysteem brengt de ontwikkelingen in het energiesysteem integraal in beeld en maakt afwegingen en keuzes over de verschillende sectoren heen. Elke provincie werkt vervolgens een Provinciaal Energiesysteem Plan uit.
- Vertaal de keuzes naar de instrumenten zoals geboden in de Omgevingswet. Vertaal nationale ruimtelijke keuzes in het bestaande Programma Energiehoofdstructuur (PEH) en richt op provinciaal niveau een equivalent in. Gezamenlijk spelen deze programma’s een belangrijke rol om de ruimtelijke reserveringen voor energie-infrastructuur te maken die noodzakelijk zijn om de klimaatdoelen voor 2030 te realiseren.
- Geef opdracht tot het ontwikkelen van sturingsmechanismen die leiden tot het meewegen van de lokaal en regionaal beschikbare netcapaciteit, kosten, realisatiesnelheid en ruimtebeslag. Dat is relevant bij locatiekeuzes voor onderdelen van het energiesysteem, maar ook om lokaal gebruik of opslag van lokaal geproduceerde elektriciteit te stimuleren.
Prioriteit 2: betaalbaar en betrouwbaar
Tweede prioriteit is zorgen dat het elektriciteitsnet betaalbaar en betrouwbaar blijft door aanpassing van wet- en regelgeving die de afstemming van vraag en aanbod van energie stimuleert. Ten aanzien van deze prioriteit doen de netbeheerders de volgende aanbevelingen:
- Ontwikkel met urgentie prikkels om het investeren in flexibiliteitsmiddelen lonend te maken. Door prikkels te introduceren voor het efficiënt benutten van de capaciteit van het elektriciteitsnet, worden zowel producenten als consumenten gestimuleerd om rekening te houden met de beschikbare capaciteit. Voor een betaalbaar energiesysteem moeten álle partijen bijdragen aan de kosten, ook de gebruiker die het net gebruikt als transportmiddel bij het zelf produceren van energie. Onderzoek daarom, ook in Europees verband, de inrichting van een tarief voor producenten of opwekkers van energie.
- Onderzoek op welke wijze de tariefsystemen voor de energie-infrastructuren aangepast kunnen worden ter stimulering van een duurzaam energiesysteem.
Prioriteit 3: inzet bestaande gasinfrastructuur
Derde prioriteit is volgens de netbeheerders de inzet van de bestaande gasinfrastructuur voor de energietransitie om zo de opschaling van inzet van duurzame gassen als waterstof en groen gas te stimuleren. De bijbehorende aanbevelingen zijn:
- Zorg voor stimulerend beleid voor de vraag- en aanbodontwikkeling van waterstof in de industrie.
- Maak experimenten en pilotprojecten met waterstof in bestaande gasnetten wettelijk mogelijk.
- Stimuleer de ontwikkeling van hybride routes, waaronder de hybride warmtepomp, in wijken die voor 2030 nog niet meedoen in de wijkaanpak.
- Wijs Gasunie aan voor de ontwikkeling van de landelijke waterstofbackbone en creëer de juiste randvoorwaarden voor de investeringen in waterstofinfrastructuur.
?Prioriteit 4: opschaling warmtenetten
Inzetten op de innovatieve opschaling van warmtenetten is de vierde prioriteit. ‘De opschaling van warmtenetten is een belangrijke schakel in de verduurzaming van de energievoorziening in de gebouwde omgeving’, stellen de netbeheerders. ‘Warmtenetten kennen het voordeel dat ze vaak het meest betaalbare alternatief zijn. Ze verlagen de druk op de elektriciteitsnetten en bieden kansen voor opslag van energie in de gebouwde omgeving.’
De bijbehorende aanbevelingen zijn:
- Maak wettelijk mogelijk dat open en flexibele warmtenetten toegestaan blijven. Deze netten kunnen onder andere beheerd worden door publieke netwerkbedrijven en energiecoöperaties.
- Zorg voor voldoende duurzame warmtebronnen voor collectieve warmtesystemen. Subsidiëring van de onrendabele top voor duurzame bronnen via geoormerkte inzet van de subsidieregeling SDE++ kan bijdragen aan het versneld rendabel krijgen van duurzame bronnen.
Prioriteit 5: voldoende financieringsruimte
De laatste prioriteit is de beschikbaarheid van kapitaal. Netbeheerders investeren tot en met 2050 (netto) 102 miljard euro in het elektriciteitsnet en de regionale gasnetten. Als gevolg van deze hogere investeringen neemt de financieringsbehoefte van de netbeheerders toe. Tot 2035 bedraagt deze financieringsbehoefte minimaal 1,5 miljard tot 2 miljard euro per jaar. De financieringsbehoefte blijft bestaan tot 2050. Hierdoor neemt de druk op het eigen vermogen van de netbeheerders toe. Zij doen daarom de volgende aanbevelingen:
- Kom vóór 2022 met een coherent pakket aan landelijke maatregelen waarmee de financiering van het toekomstig energiesysteem tot 2050 geborgd is.
- Bepaal in samenspraak met de netbeheerders welke bijdrage de komende regeerperiode vanuit nationale fondsen nodig is als versterking van het eigen vermogen van de netbeheerders, zodat urgente aanpassingen en uitbreidingen van de energie-infrastructuur uitgevoerd kunnen worden.
Deel dit bericht
pageviews: 9344
tinyurl:
link
